Gezondheidsreis: de ayurvedische wasmachine

Bezielen organiseert jaarlijks in augustus de 30-daagse gezondheidsreis naar het noorden van India. Op het programma staat een panchakarmakuur: detox op z’n ayurvedisch. In november vertrok een groep van tien mensen met Bezielen naar India. Een  terugblik door reiziger Erik.

De apen kwamen net voorbij. Met veel kabaal trok de hele groep, met jongen vastgeklampt onderaan de moeders, over en langs de gebouwen van het ashramterrein. De honden gingen tekeer, maar tegen beter weten in. Wat zijn die beesten handig zeg, ze koorddansen of het niks is en glijden langs de regenpijpen naar beneden terwijl ze ondertussen druk overleg voeren waar nu weer heen te gaan.

Het is de vierde dag van mijn panchakarmabehandeling, of liever: de ayurvedische wasmachine. Alle vuile was in mijn lichaam wordt eens goed schoongemaakt en afval mag het lijf uit. Twee behandelingen van een uur per dag, naast het regime van yoga, meditatie en eten. Veel linzen, wortels, kool enz. Niks geen ayurfebo in de buurt. Niettemin zeer smakelijk eten.

In de eerste week wordt de huid zacht gemaakt met dagelijkse massages en worden de lagen eronder (spierweefsels, botten, organen enz.) zacht gemaakt en kunnen gifstoffen afgedreven worden. Dit is voor iedereen min of meer hetzelfde, bij aankomst heeft elk van ons (groep van tien) een intakegesprek gehad waarin dosha en imbalans werden bepaald. Ook kregen we een tasje met de eerste doosjes met pillen – puur natuurlijke medicijnen die je met je maaltijden in dient te nemen.

De dosha’s en panchakarma

Kort gesteld: je basisconstitutie bestaat uit de elementen en bijbehorende eigenschappen die het meest prominent aanwezig zijn. Onderscheiden worden de dosha’s kapha (water), pitta (vuur) en vatha (lucht), deze tridosha is de constellatie van dosha’s in je gehele systeem. Bij geboorte is deze bij vrijwel iedereen in balans (met één of twee dominant), maar door allerlei oorzaken kan de balans verstoord raken. De verstoring bij mij blijkt vatha. Teveel lucht in letterlijke en figuurlijke zin, dat is voor mij geen verrassing (voor mensen in mijn omgeving ook niet, schat ik zo in).

Doel van panchakarma is om de oorspronkelijke balans te herstellen. Het is niet dat ik zo ongezond leef; vrijwel iedereen zal baat hebben bij deze methode. Tot nu toe voelt het erg goed, zowel bij mij als de anderen. Dat de panchakarmabehandeling geheel natuurlijk is, sterkt mij in m’n vertrouwen. Eerste hoofdpijn door vrijgekomen gifstoffen heeft al de kop opgestoken. Zaak is om te blijven eten en drinken, zodat het vuil zo het lichaam uit gestuwd kan worden.

Naast de basisbehandeling ontvang ik een specifiek pakket, waaronder neus- en luchtwegenreiniging, een hoofdbehandeling (tegen stress) en een darmbehandeling. Dat laatste is lang niet zo erg als dat het klinkt. Bij maaltijden nemen we natuurlijke medicijnen in en zo gaan we telkens een laagje dieper. Vast groepsmoment op de dag is om vijf uur na yoga, kringgesprek om te reflecteren op het eigen proces. Zinvol. En bijzonder hoe open de mensen zijn, het effect van de behandeling gaat bij enkelen al erg diep.

Verbazing na verbazing

Maar laat ik bij de eerste indrukken beginnen: de reis hierheen. Het is de eerste keer dat ik in India en Azië ben en ik wist van tevoren niet anders dan dat het een mallemolen aan indrukken zou opleveren. Dat klopte. De reis hierheen was lang, na het comfort van Air France (dat als welkom overigens insecticide rondspuit in het toestel, ik dacht dat het deo was) begon een negen uur lange ‘six flags-rit’ richting de Himalaya.

Verbazing na verbazing volgde: pal naast het vliegveld werden we (we reden in drie station wagons) zonder reden aangehouden door politie; of we meneer agent even konden betalen. Chauffeur onderging het gelaten, want dit blijkt vaste prik in India. Het was half vier ‘s nachts en de snelweg was al vol met riksha’s, opgetuigde vrachtwagens en… spookrijders: denk je op een eenrichtingsweg te zitten, doemt er ineens een tuk-tuk voor je op, steekt er een wandelaar of fietser over zonder op te kijken, of zit er een wegwerker een vuurtje te stoken met z’n kliekje erop, en vlak ervoor wat hoopjes bladeren als gevarendriehoek. Hoor je kedeng-kedeng, is het rechts een vrachtwagen die een lekke band heeft en gewoon doorrijdt. In totaal vier gecrashte of gekantelde wagens geteld. Compleet gekkenhuis, maar hier kennelijk volkomen normaal. Chauffeur zigzagde bekwaam en rustig glimlachend door deze chaos. Vanaf Delhi was het één lange rits mensen, huizen en verkeer.

Tegelijkertijd heb ik verbluft gekeken naar alle kleuren, de uitbundige versieringen, bezige mensen mensen mensen, en de natuur; aapjes die elkaar langs de weg vlooien, de machtige Ganges die onder ons door stroomde, en de haarspeldtochten de Himalaya in langs uitbundige fauna (van tropisch- tot naaldwoud). Wat een immens landschap doemde er toen voor ons op! Het dak van de wereld. Hoogste top is de heilige Nanda Devi, ca. 7800 meter hoog. En India daaronder als een wereld waar geheel eigen wetten gelden. Dat uitzicht zou ik iedere dag mogen zien in Chilianaula. We keken zo Tibet in. M’n plan was om ergens halverwege de maand de Chinezen daar te verdrijven.

Zien

Op een dag zag ik vier oude mannetjes met verband voor één oog langslopen. Het ayurvedische ziekenhuis in Chilinaula voorziet dagelijks slechtzienden uit de omgeving kosteloos van nieuwe lenzen, dat gebeurt met het geld van de mensen die panchakarma ondergaan, wij dus. Zonder goede ogen is het in deze omgeving vaak einde verhaal. Als streekziekenhuis vervult ‘bhole baba’ dus een belangrijke functie.

De naam van de kliniek, ‘Bhole baba’, komt overigens van de heilige Babaji, een duizenden jaar oude avatar die voor het laatst in de jaren zeventig, begin jaren tachtig in een lichaam rondliep en toen hier woonde. Hij richtte de kliniek op en wordt aanbeden in deze ashram. Wie het historische yogaboek ‘autobiography of a yogi’ van Yogananda heeft gelezen weet wie ik bedoel. Erg bijzonder dat personen en plekken uit dat mooie boek hier allemaal op hun plek vallen.

Omdat ik de uitdaging wel eens aan wilde gaan heb ik halverwege besloten om drie dagen stil te zijn, geen woord dus. Interessant. Waarneming naar buiten en binnen toe werden verscherpt, zo kreeg ik ineens oog voor allerlei mooie details hier op het terrein. De ogen kwamen ook nog aan bod in de kuur. Drie behandelingen aaneen kreeg iedereen een soort duikbril van deeg op. Daarin werd een kruidenmengsel met ghee (geklaarde boter) gegoten. Dan: ogen openen en even rollen met de ogen. Een aparte ervaring voor het eerst in een vissenkom wakker te worden, maar het leverde na afloop een heldere kijk op. Zelfs brillendragers kunnen een tijd zonder bril.

Compleet programma

Drie weken panchakarmabehandeling bleek een compleet programma. De wasmachine draaide weliswaar op standje lichaam, maar ook vuile was van geest, gevoel, enz. draaiden tegelijk mee. Dat betekende ook voor mij dat ik eigen denken, voelen en handelen eens goed kon bekijken, en wanneer ik tegen weerstanden aanliep in de ashram wat bewuster dan in de normale wereld op kon reflecteren. Dat ging af en toe diep, met hete tranen tot gevolg.

Zo kwam er meer ruimte. Ruimte voor subtiele of verstopte zaken; het aanvoelen en interpreteren van de signalen die je eigen lichaam geeft verbeterde enorm. Ook voor subtiele of voorheen vage zaken zoals ‘energie’. Zo leek het in een tempel wel alsof er een magnetron op mijn borst gericht stond, zo zinderde de energie daar. Terwijl een tempel ernaast juist mijn buikstreek ‘activeerde’.

De kuur duurde nog drie maanden; ook na de ashram moet je de ayurvedische medicijnen nog drie maanden doorslikken. De panchakarmakuur heeft het lichaam weer in balans gebracht, maar ook op een laag pitje. In deze periode bouwde ik m’n energie weer op. Na terugkomst in Nederland heb ik besloten dat het tijd was voor de lang door mij overwogen reikicursus. In januari kwam Reiki 2. Zo bouwen we voort op opgedane inzichten. En hoe het zit met mijn gezondheid? De griepjes slaan me tegenwoordig over. Zonder ayurvedisch kookboek open te slaan!