Yoga in de gevangenis
Yoga voor mensen in de gevangenis. Het klinkt misschien wat vreemd, maar zo vreemd is het niet. Sinds kort ben ik aangesloten bij de organisatie Prison Yoga Project Nederland. Dit is een onderdeel van de wereldwijde organisatie Prison Yoga Project, begonnen in Amerika door James Fox en is gericht op het ondersteunen van gedetineerden middels trauma-sensitieve yoga en mindfulness met als doel het bevorderen van rehabilitatie. We richten ons met Prison Yoga expliciet op (ex-)gedetineerden opdat zij zich staande kunnen houden in hun directe omgeving en in de maatschappij. Onze speciaal getrainde yogadocenten hebben inmiddels vele trainingen verzorgd in verschillende gevangenissen in Nederland. Trauma-sensitieve yoga is een empirisch bewezen behandeling voor trauma en posttraumatische-stress-stoornis (PTSS). De meeste (ex-)gedetineerden hebben namelijk te maken met (de gevolgen van) trauma. Onverwerkt trauma en langdurige stress laten afdrukken in de hersenen en in het lichaam. Prison Yoga wordt toegepast in combinatie met andere interventies, om herstel van personen die aan trauma lijden te stimuleren en te ondersteunen. Het is een lichaamsgerichte interventie waarvan onder andere bekend is dat die gedetineerden helpt om op een meer constructieve manier om te gaan met lastige situaties, zoals spanningen, stress, impulsen en emoties zoals woede en verdriet.
Ik heb zelf enkele jaren mogen ervaren hoe het is om yogales te geven aan gedetineerden in gevangenissen. Ik heb zowel aan mannelijke gedetineerden als aan gevangenispersoneel yogalessen mogen geven. Tussen de deelnemende gedetineerden zaten ook mannen die een levenslange straf hadden. Door de prettige reacties van de deelnemers te horen, besefte ik weer eens de enorme waarde van yoga en wat voor goeds het met een mens kan doen. Een eenvoudige yoga-ademhalingstechniek kan iemand die vast zit al ruimte bieden om zich vrijer te voelen; vrij in het lichaam, vrij in het hoofd. Hoe mooi is het als je iemand die misschien nooit meer in de buitenwereld zal komen toch wat handvaten kan bieden om zijn binnenwereld wat aangenamer en draaglijker te maken.
Bij Prison Yoga Project Nederland zetten we ons in om yoga in nog meer gevangenissen in Nederland toegankelijk te maken, om nog meer mensen te laten profiteren van de positieve effecten van yoga en om diegenen die vast zitten toch een gevoel van vrijheid en ruimte te geven. Yoga is voor iedereen, dat moge duidelijk zijn. Of je nou jong bent of oud, ziek of gezond, achter tralies zit of vrij bent, een ieder kan yoga beoefenen en er wat aan hebben.
Janice Aliar, juli 2024
